جهانبخش فرجی، قاری بین‌المللی کشورمان، در گفت‌‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان برای ایجاد سبکی نوین از دستگاه‌های موسیقی ایرانی نیز بهره گرفت؟ گفت: فردی که به دستگاه‌های موسیقی ایرانی اشراف داشته باشد به خوبی می‌داند که ریشه این نغماتی که هم‌اکنون در موسیقی عرب استفاده می‌شود، فارسی است، اما نوع به کار گرفتنش متفاوت است.
وی افزود: اگر شما به موسیقی فولکلوریک و کوچه و بازار توجه کنید، همین موسیقی عرب در آن جاری است. الان در بسیاری از مناطق همچنان تحریرهای عربی به گوش می‌رسد و خواندن‌ها در فضای عربی است، فقط جملات فارسی است که به مرور زمان در نوع تحریرها و آکسان‌ها تغییراتی ایجاد شده است.
فرجی در ادامه افزود: در شیوه خواندن دوره قاجار تحریرهای ترکی رسم شد به مرور این تحریرها تقویت شد. الان موسیقی ایرانی با این نوع تحریر رواج دارد، اما اگر به گذشته رفته و به موسیقی فولکلوریک دقت کنیم مشاهده خواهیم کرد که نوع خواندن، همان خواندن است، فقط نوع کشش‌ها متفاوت است وگرنه مقامات همان است. هیچ تفاوتی در این بین وجود ندارد، فقط فضای کلامی تغییر یافته است.
این قاری بین‌المللی در ادامه بیان کرد: آنچه که باعث می‌شود خدشه‌ای در تلاوت قرآن وارد نشود، توجه به تجوید است. رعایت احکام تجویدی، مخارج حروف و توجه به اینکه در حین تلاوت، نفس قطع نشود و با یک نفس، فرازی از قرآن خوانده شود. اینها باعث شده است تا این نحوه خواندن، خواندن خاص قرآن شود.
این شیوه فعلی قرائت قرآن، قرائتی عربی نیست بلکه شیوه قرآنی است
وی تأکید کرد: دقت شود که این شیوه فعلی قرائت قرآن، قرائتی عربی نیست. این شکل خواندن، شیوه قرآنی است. درست است که پیامبر اکرم (ص) فرمودند «اقرء القرآن بالحان العرب و اصواتها»، اما این الحان و اصوات در بومی‌های ما هم هست، این چیزی نیست که فکر کنید، مورد غریبی است. مدل فعلی قرائت قرآن، فرم ساده مرکب‌خوانی تحریردار با تحریرهای خاص عربی است که در شرق هم شنیده می‌شود. مثلاً در بین هندی‌ها، حتی موسیقی پاپ ایران و فولکلوریک کشورمان شنیده می‌شود.
فرجی عنوان کرد: اما آنچه که در قرائت قرآن مهم است، پیامبر (ص) در روایت فوق، هم همین تأکید را دارد این است که قرآن را باید به شیوه نزول قرآن و با رعایت تجوید و خصوصیاتی که خود قرآن گفته است، بخوانیم وگرنه در بین خواننده‌های عربی کدام را سراغ دارید که حرف «عین» یا «ضاد» را درست تلفظ کند.
وی بیان کرد: بسیاری از مصری‌ها در زمان خواندن «جیم» را «گاف» تلفظ می‌کنند. در خواندن عربی تجوید رعایت نمی‌شود پس برای رعایت احکام تجویدی حتماً نباید عرب بود. سبک و سیاق قرآن خواندن متفاوت است، این معجزه است و به هیچ قومی نمی‌‌چسبد، تعلق به خود قرآن دارد هر موسیقی و نغمه‌ای که به قرآن عرضه شود قرآن، نغمه را در فضای معنوی خود آورده و تبدیل می‌کند.
این قاری ممتاز و بین‌المللی عنوان کرد: اگر به قرائت‌های مرتّل‌خوان‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس توجه شود، مثل «مشاری العفاسی» و یا قاریان عربستانی، نغمه‌ای که می‌خوانند نغمات پاپ اروپایی است، هیچ کدام از این نغمات، عربی و ایرانی نیست تمام اینها سبک‌های مینور و ماژور غربی می‌خوانند، اما وقتی ما این قرائت‌ها را می‌شنویم باز خواهیم گفت قرآن قرائت می‌شود در حالی که کاملاً به شیوه غربی می‌خوانند و هیچ‌گونه نغمه شرقی در آن نیست.
هر صدا و نغمه‌ای در خدمت قرآن درآید، جذابیت خود را دارد
وی بیان کرد: هر صدا و نغمه‌ای در خدمت قرآن درآید، جذابیت خود را دارد. اما وقتی پیچیدگی‌های لحنی بالا برود، افرادی که اهل علم هستند متوجه زیبایی آن می‌شوند و لذت می‌برند. آن لذت جاودانه است و آنی نیست.
فرجی در پایان تصریح کرد: همه چیز مربوط به قرآن است، ربطی به عرب و عجم ندارد. قرآن، ظرفی است که این بضاعت را دارد تا تمامی موسیقی‌های دنیا را در خود جای و با سبک خود ارائه دهد. سبک در واقع سبک قرآن است، سبک کشوری خاص نیست. بنابراین می‌توان از نغمات، گوشه‌ها و ظرائف موسیقی والای ایرانی با تغییر قالب خواندن، در قرائت قرآن استفاده و مطلبی نو ارائه کرد.
